Wyzwania i szanse dla przedsiębiorstw

Wprowadzenie

Lokalni i regionalni przedsiębiorcy najlepiej potrafią rozważyć wpływ zmiany klimatu na biznes. Jednakże często nie mają informacji dotyczących skutków zmiany klimatu.  Zestaw narzędzi BalticClimate może dostarczyć przedsiębiorcom wiedzy na ten temat w ujęciu regionalnym. Szwedzki Instytut Meteorologiczny i Hydrologiczny (Swedish Meteorological and Hydrological Institute - SMHI) we współpracy z Centrum Nauk Klimatycznych i Badań nad Strategią (Centre for Climate Science and Policy Research - CSPR) opracował scenariusze przyszłego klimatu dla regionu Morza Bałtyckiego. Takie informacje powinny zostać wyjaśnione oraz omówione z lokalnymi lub regionalnymi przedsiębiorcami, w celu stawienia czoła przyszłym wyzwaniom oraz stworzenia nowych szans dla biznesu na tym obszarze.

Warsztaty „wyzwania i szanse” zostały zaprojektowane do wdrożenia przez miasta razem z lokalnymi lub regionalnymi stowarzyszeniami przedsiębiorców, związkami, izbami handlowymi, trenerami biznesu, itd. - organizacjami, które skupiają podmioty z różnych dziedzin/branży biznesu. Spotkanie uczestników o odmiennych  zainteresowaniach może przyczynić się do powstania innowacji i nowych form współpracy. W razie potrzeby można przeprowadzić warsztaty skupiające się na wybranym sektorze gospodarki.

Cel

Celem warsztatów „Wyzwania i szanse  dla przedsiębiorstw” jest włączenie przedsiębiorstw i trenerów biznesu działających w danym regionie w działania na rzecz przystosowania i łagodzenie zmiany klimatu. Myślą przewodnią jest dostarczenie informacji na temat zmiany klimatu i znajdowanie nowych pomysłów biznesowych, które wspierają łagodzenie i przystosowanie do zmiany klimatu. Wiedza o głównych wyzwaniach i szansach tworzonych przez zmianę klimatu dla lokalnych/regionalnych przedsiębiorstw stanowi główny produkt warsztatów.

Dane wejściowe

Przyszły klimat w Państwa regionie 

Wynik

Lista wyzwań i szans związanych ze zmianą klimatu, uporządkowana według postrzeganego rozmiaru wyzwań i szans oraz ramami czasowymi ich wystąpienia.

Materiały i przygotowanie

• Arkusze papieru z tablicami flipchart, karteczki samoprzylepne i czerwone pisaki.
  
  
• Proszę przygotować tablicę flipchart zgodnie z Rysunkiem 1  (do pobrania z Plików powiązanych z prawej strony). Jeśli omawiane są różne obszary przestrzenne lub sektory gospodarki, należy przygotować po jednym arkuszu dla każdego obszaru lub sektora. Proszę podzielić arkusze na pięć części, poziomo i pionowo, aby ułatwić dokumentację w tabeli.
  
  
• Oś pozioma: czas według określonych wyzwań i szans (np. od teraz do 2020, 2050 lub 2100).
  
  
• Oś pionowa: znaczenie wyzwania lub szansy od wysokiego do niskiego.

 

Rysunek 1. Siatka pokazująca rozmiar wyzwań i szans oraz ramy czasowe ich wystąpienia.

Instrukcje do ćwiczenia

Warsztaty (2 godz.) składają się z czterech części:

1) Wykład wprowadzający (20 minut)
2) Ćwiczenie dotyczące wyzwań i szans (10 min. samodzielna refleksja, 30 min. dyskusja w grupie, 30 min. prezentacja i wspólna dyskusja)
3) Ćwiczenie dotyczące czynników wywierających wpływ (proszę skoncentrować się na przystosowaniu tak bardzo, jak to tylko możliwe) (20 min. dyskusja w grupie, 10 min. prezentacja)
4) Ocena

1. Warsztaty rozpoczynają się od wykładu wprowadzającego. Jego tematyka obejmuje ostatnie ekstremalne zdarzenia  meteorologiczne oraz przyszłe skutki zmiany klimatu w skali regionalnej. Celem wykładu jest naszkicowanie obrazu byłych zdarzeń oraz zjawisk mających nastąpić w ciągu następnych 10, 20 i 50 lat według głównych parametrów meteorologicznych. Parametry te stanowią siłę napędzającą zmiany, którym społeczeństwo będzie musiało stawić czoła oraz przystosować się do nich. Materiały na temat skutków zmiany klimatu mogą zostać wykorzystane do przygotowania wykładu.

Warsztaty nie powinny skupiać się wyłącznie na przyszłym klimacie. W minionych latach miały miejsce liczne wydarzenia meteorologiczne wpływające na przedsiębiorstwa w regionie Morza Bałtyckiego. Dyskusja powinna zacząć się od tych zjawisk, tj. suszy, fal gorąca, burz śnieżnych, powodzi itd. Ważne pytania dotyczące przystosowania są następujące :

• Czy te zdarzenia miały wpływ na sektor gospodarczy w regionie (lub na indywidualne przedsiębiorstwa)?
• Czy coś zostało zrobione, aby zapobiec podobnym negatywnym skutkom w przyszłości?

2. Po przeprowadzeniu wykładu wprowadzającego proszę przejść do ćwiczenia dotyczącego wyzwań i szans. Należy stworzyć dwie grupy (grupa 1: wyzwania, grupa 2: szanse), składające się z maksymalnie 10 osób. Jeśli w warsztatach bierze udział więcej niż 15-20 osób wskazane jest stworzenie większej ilości podgrup (wyzwania 1, wyzwania 2 itd.)

KROK 1. Każda grupa otrzymuje plakat lub tablicę flipchart, jak na Rysunku 1, o formacie  A0 zatytułowaną „wyzwania” lub „szanse”. Proszę skorzystać z tablicy flipchart, jeśli nie można wydrukować plakatów. Na osi poziomej znajduje się skala czasu z pięcioma różnymi punktami w czasie: teraz, za rok, za pięć lat, za dziesięć lat i za dwadzieścia lat. Nacisk został położony na wyzwania i możliwości występujące teraz oraz w niedalekiej przyszłości. Przedsiębiorstwa są przede wszystkim zainteresowane inwestycjami i innowacjami, które będą miały miejsce w przeciągu następnych 1-10 lat. Oś pionowa określa znaczenie wyzwania/szansy według skali od 1 (niskie) do 5 (wysokie).

KROK 2. Członkowie każdej grupy pracują w samotności przez 5 – 10 minut, zapisując na karteczkach samoprzylepnych „wyzwania” (lub „szanse”), które tworzy zmiana klimatu oraz wyzwania i szanse wywierające wpływ na przedsiębiorstwa w regionie. Mogą być one dowolne, jednak należy się skupić na zmianie w regionie. Na jednej karteczce samoprzylepnej proszę umieścić tylko jedno wyzwanie lub szansę!

KROK 3. Każda grupa umieszcza karteczki samoprzylepne na plakacie. Uczestnicy powinny omówić umiejscowienie wyzwań/szans w czasie (oś pozioma) oraz ich rozmiar (oś pionowa). Na tę część należy przeznaczyć 30 minut.

KROK 4. Wszystkie grupy przedstawiają wyniki i następnie zostaje przeprowadzona wspólna dyskusja, mająca na celu znalezienie brakujących aspektów. Proszę przeznaczyć 30 min na dyskusję lub więcej jeśli w warsztatach bierze udział więcej niż 15-20 osób.

3. Każda grupa przystępuje do następnego ćwiczenia (20 minut), mającego na celu określenie wpływowych aspektów trzech największych wyzwań/szans (proszę skupić się na przystosowaniu).

Tabela 1. Istotne aspekty dla trzech największych wyzwań i sznas  (Do pobrania z Plików powiązanych z prawej strony).

Na podstawie „Wielkiej trójki” należy odpowiedzieć na poniższe pytania podczas dyskusji w grupie:

• Jakie instrumenty polityki są dostępne aby sprostać wyzwaniom (lub skorzystać z szans)?
• Jakie są przeszkody?
• Jakie są czynniki sprzyjające?
• Jak łatwo (lub trudno) jest zmienić aktualną sytuację? Proszę ocenić na skali od 1 (łatwo) do 5 (bardzo trudno).

Wszystkie grupy prezentują wyniki (10 minut).

4. Końcowa dyskusja. Podczas końcowej dyskusji należy skoncentrować się na głównych wyzwaniach i zmianach. Czego Państwo się nauczyli podczas realizacji ćwiczeń? Przeprowadzenie analizy SWOT dla przedsiębiorstw stanowi dobry sposób uzyskania bardziej szczegółowych informacji.